De gearceerde lijn in het model omvat de op vorige pagina beschreven komponenten inkomsten en uitgaven met hun eigen kostenposten zoals personeel, belasting ed. De primaire uitgaven zullen direkt gevolg hebben voor de produkt(ie)kosten, waardoor besparingen hun volle rendement hebben. Daarom is een goede produktieplanning evenals een konkurrerende inkooppolitiek van evident belang.
Gebouwen en machines zijn duurzame produktiemiddelen die soms in eigen beheer zijn (al of niet na afschrijvingen). In dergelijke situaties kunnen deze uitgaven dus komen te vervallen.
Met het komponent middelen wordt de grondstofinkoop bedoeld waaruit het produkt gemaakt wordt. De belangrijkheid van dit komponent hangt nauw samen met het type bedrijf, bv een schoonmaakbedrijf gebruikt minder fysieke grondstoffen, maar meer personeel. Ook de mate van transformatie van de grondstof is bepalend voor het aantal produktiemachine's (en dus personeel!).

Buiten de gearceerde lijn bevinden zich de verschillende MARKTGEBIEDEN waar de kapaciteiten kunnen worden ingekocht of waar het produkt kan worden afgezet. De kapaciteiten zijn dus personeel, goederen of kapitaal, welke op hun desbetreffende marktgebieden worden verhandeld, tw:

• GOEDERENMARKT - Plaats waar de grondstoffen kunnen worden ingekocht en de produkten worden verkocht. Vanuit deze sector zal dus een geldstroom door omzet van produkt(en) gegenereerd worden als primaire inkomsten.
• ARBEIDSMARKT - Voor werving van personeel voor eigen produktie of voor het aanbesteden van werkzaamheden die verricht moeten worden door derden (bv transport, verzekeringen, onderhoud).
• KAPITAALMARKT - Voor verwerven van kredieten en uitzetten van sociaal kapitaal voor deelneming in de onderneming (aandelen), welke meestal worden aangewend voor aankoop van nieuwe machine's of opstarten van andere grote projekten.

Schommelingen in kostprijzen zullen vaker voorkomen bij de variabele kosten dan bij vaste kosten, reden voor deze naamgeving. Ten aanzien van sommige posten kunnen kanttekeningen geplaatst worden, bv. is de honorering een vast loon of werkt men op commissiekontrakt (per X prestaties), is er een langlopend leverancierskontrakt voor grondstofleveringen ed. Dan zal dus ook de kategorie aangepast moeten worden. Men spreekt van variabele kostenkalkulatie indien alleen de loonkosten en de grondstofprijzen worden meegerekend.  Deze direkte kosten moeten minimaal terugverdiend worden om een produktie nog enigszins rendabel te maken. Bij gewone planning spreekt men van een BREAK-EVEN punt, indien de verkoopprijs en de totale kostprijs in evenwicht zijn bij een bepaalde omzet(prognose). Door de kompleksheid van de kostprijsberekeningen is hier maar oppervlakkig ingegaan op deze materie.
 

TERUG naar pagina         Terug naar INHOUD